Blogger

Prof. Manoj Deshmukh from R.Jr.College, Chalisgaon Dist.Jalgaon Cell No. 9421680541


इयत्ता अकरावी – समर्थ भूगोल नोट्स्

इयत्ता अकरावी – समर्थ भूगोल नोट्स् लेखक: प्रा. मनोज बाळासाहेब देशमुख – विक्रीसाठी उपलब्ध -किंमत: रु. 130 + पोस्टेज / कुरियर रु. 60 = एकूण: रु. 190 Cell No. 9403386299


बारावी भूगोल प्रात्यक्षिक जर्नल विक्रीसाठी उपलब्ध. विद्यार्थ्यांसाठी ४०% सवलीत उपलब्ध: संपर्क: Prof. Manoj Deshmukh from R.Jr.College, Chalisgaon Dist.Jalgaon Cell No. 9421680541


Showing posts with label बारावी भूगोलातील योग्य पर्याय निवडून विधाने पूर्ण करा. Choose the correct option and complete the sentence. Show all posts
Showing posts with label बारावी भूगोलातील योग्य पर्याय निवडून विधाने पूर्ण करा. Choose the correct option and complete the sentence. Show all posts

Sunday 20 June 2021

बारावी भूगोलातील योग्य पर्याय निवडून विधाने पूर्ण करा. Choose the correct option and complete the sentence

 



योग्य पर्याय निवडून विधाने पूर्ण करा

 

लोकसंख्येच्या वितरणावर परिणाम करणारा प्राकृतिक घटक

      अ)  शेती

      ब)   खाणकाम

      क)   वाहतूक

       ड)   हवामान

लोकसंख्येच्या वितरणावर परिणाम करणारा हवामान हा प्राकृतिक घटक आहे


 

लोकसंख्येच्या वितरणावर परिणाम करणारा मानवी घटक

      अ)   शेती

      ब)   हवामान

      क)   पाण्याची उपलब्धता 

      ड)   मृदा

लोकसंख्येच्या वितरणावर परिणाम करणारा शेती हा मानवी घटक आहे


 

लोकसंख्या संक्रमण सिद्धांतांत या टप्प्यात जन्मदर व मृत्युदर दोन्ही अधिक असल्यामुळे लोकसंख्या वाढ अतिशय स्थिर असते

      अ)  पहिला टप्पा

      ब)   दुसरा टप्पा

      क)   तिसरा टप्पा

      ड)   चौथा टप्पा

लोकसंख्या संक्रमण सिद्धांत पहिल्या टप्प्यात जन्मदर व मृत्युदर दोन्ही अधिक असल्यामुळे लोकसंख्या वाढ अतिशय स्थिर असते



 

लोकसंख्या संक्रमण सिद्धांतात हा टप्पा शून्य वाढ दर्शवणारा टप्पा म्हणून ओळखला जातो

      अ)   दुसरा टप्पा

      ब)  तिसरा  टप्पा

      क)   चौथा टप्पा

      ड)   पाचवा टप्पा

लोकसंख्या संक्रमण सिद्धांत पाचवा टप्पा हा 0 वाढ दर्शवणारा टप्पा म्हणून ओळखला जातो


 

लोकसंख्या वयोरचना मनोऱ्याचा तळ विस्तारत जाणारा असून  शिर्षाकडे तो निमुळता होत आहे याचा अर्थ…..

      अ)  जन्मदर आणि मृत्युदर हे दोन्ही अगदी कमी

      ब)   जन्मदर कमी तर मृत्यूदर अगदी कमी

      क)   जन्मदर जास्त व मृत्यूदर कमी

      ड)   जन्मदर व मृत्युदर दोन्ही जास्त

लोकसंख्या व रचना  मनोऱ्याचा तळ विस्तारत जाणारा असून शिष्याकडे तो निमुळता होत जातो याचा अर्थ जन्म व मृत्यू दोन्ही दर जास्त आहेत असा होतो


 

स्त्री व पुरुषांचे लोकसंख्येतील प्रमाण म्हणजे

      अ)   लिंग-गुणोत्तर

      ब)    वयोरचना

      क)   साक्षरता

      ड)   व्यवसायिक संरचना

स्त्री व पुरुषांचे लोकसंख्येतील प्रमाण म्हणजे लिंग गुणोत्तर होय


 

देशात ज्या व्यक्तीस लिहिता-वाचता आणि गणिती प्रक्रिया समजून करता येतात त्या व्यक्तीस काय संबोधतात.

            अ)   निरक्षर

            ब)   साक्षर

            क)   तज्ञ

            ड)   अडाणी

 देशात ज्या व्यक्तीस लिहिता-वाचता आणि गणिती प्रक्रिया समजून करता येतात त्या व्यक्तीस साक्षर म्हणतात


 

भारत देशाची अर्थव्यवस्था अजूनही कृषिप्रधान असून तेथील कार्यशील लोकसंख्या प्रामुख्याने या व्यवसायात गुंतलेली आहे

            अ)  चतुर्थक

            ब)   तृतीय

            क)   द्वितीय

            ड)   प्राथमिक

भारत देशाची अर्थव्यवस्था अजूनही कृषिप्रधान असून येथील कार्यशील लोकसंख्या प्रामुख्याने प्राथमिक व्यवसायात गुंतलेली आहे


 

काही जमाती गुरांच्या चाऱ्याच्या शोधात ऋतूनुसार ठिकाण बदलतात, हे स्थलांतर कोणत्या स्वरूपाचे असू शकते.

            अ)   बाह्य स्थलांतर

            ब)   दीर्घकालीन स्थलांतर

            क)   हंगामी स्थलांतर

            ड)   सामाजिक स्थलांतर

 काही जमाती गुरांच्या चाऱ्याच्या शोधात ऋतूनुसार ठिकाण बदलतात, हे स्थलांतर हंगामी स्थलांतर म्हणून ओळखले जाते.




10  एखाद्या रस्त्यालगत किंवा रेल्वे लाईन अथवा कालव्याला लागून ही वस्ती आढळते.

            अ)  आयताकृती वस्ती

            ब)   आकारहीन वस्ती

क)   वर्तुळाकार वस्ती

ड)   रेषीय वस्ती

एखाद्या रस्त्यालगत किंवा रेल्वे लाईन किंवा कालव्याला लागून रेषीय वस्त्या आढळतात


 

11  दोन नद्यांच्या किंवा रस्त्यांच्या संगमावर किंवा समुद्रकाठी अशा वस्त्या आढळतात.

अ)   आकारहीन वस्ती 

ब)   त्रिकोणी वस्ती

क)   रेषीय वस्ती

ड)   आयताकृती वस्ती

दोन नद्यांच्या किंवा रस्त्यांच्या संगमावर किंवा समुद्राकाठी त्रिकोणी वस्त्या आढळतात


 

12  प्रत्यक्ष लागवड केलेले व ज्यातून उत्पादन घेतले आहे असे शेतीखालील क्षेत्र

अ)   चालू पड जमीन

ब)  पिकाऊ अनुत्पादक जमीन

क)   कायमस्वरूपी गायरान व सराव जमीन

ड)   निव्वळ लागवडीखालील क्षेत्र

 प्रत्यक्ष लागवड केलेले व ज्यातून उत्पादन घेतले आहे अशा शेतीखालील क्षेत्रास निव्वळ लागवडीखालील क्षेत्र म्हणतात.


 

13  अशी जमीन जेथे कोणत्या न कोणत्या वस्तू निर्मितीचे कार्य चालते, जेथे लोक स्वतःच्या उपजीविकेसाठी काम करतात.

अ)   संस्थात्मक  क्षेत्र

ब)   निवासी क्षेत्र

क)   औद्योगिक क्षेत्र

ड)   मनोरंजना खालील क्षेत्र

अशी जमीन जेथे कोणत्या ना कोणत्या वस्तू निर्मितीचे कार्य चालते, जेथे लोक स्वतःच्या उपजिविकेसाठी काम करतात अशा क्षेत्रास औद्योगिक क्षेत्र म्हणतात


 

 

14  ग्रामीण व नागरी असे दोन्ही प्रकारचे उपयोजन येथे आढळते

      अ)   मनोरंजनाखालील क्षेत्र

      ब)   ग्रामीण नागरी झालर क्षेत्र

      क)   संस्थात्मक शेत्र

      ड)   व्यापारी क्षेत्र 

 ग्रामीण व नागरिक असे दोन्ही प्रकारचे भूमी उपयोजन ग्रामीण नागरी झालर क्षेत्रात आढळते


 

15 उपजीविकेसाठी मुख्यतः वनातून पदार्थ गोळा करणे

      अ)   समशीतोष्ण सूचिपर्णी वने

      ब)   समशीतोष्ण पानझडी वने

      क)   उष्णकटिबंधीय पानझडी वने

      ड)   विषुववृत्तीय सदाहरित वने

  विषुवृत्तीय सदाहरित वनांमध्ये उपजीविकेसाठी मुख्यतः वनातून पदार्थ गोळा करण्याचा व्यवसाय होतो. 

 

16  मासेमारी क्षेत्रासाठी सर्वोत्तम स्थिती

      अ)   दंतुर किनारे, उथळ समुद्र,  उष्ण हवामान, प्लवकांची वाढ   

      ब)   उथळ समुद्रउष्ण- थंड  सागरी प्रवाह यांचा संगमप्लवकांची वाढ, थंड हवामान

      क)   भूखंड मंच, प्लवक वाढ, मासेमारीचे उत्तम कौशल्य, थंड हवामान

      ड)   भूखंड मंच,  दंतुर किनारा,  प्लवकांची वाढ, थंड हवामान

मासेमारीसाठी सर्वोत्तम स्थिती म्हणजे उत्तर समुद्र, उष्ण -  थंड सागरी  प्रवाहांचा संगम, प्लवकांची वाढ , थंड हवामान ही आहे


 

17  अक्षांशाशी थेट संबंध नसलेला प्राथमिक व्यवसाय

            अ)   लाकूडतोड

            ब)   मासेमारी

            क)   खाणकाम

            ड)   शेती

 अक्षांशांशी थेट संबंध नसलेला प्राथमिक व्यवसाय म्हणजे खाणकाम व्यवसाय होय


 

18  विस्तृत व्यापारी शेतीचे वैशिष्ट्ये

            अ)   एक पिक पद्धती, पाण्याचा वापर, उष्णकटिबंधीय, धान्य उत्पादन

            ब)   एक पिक पद्धती, यंत्रांचा वापर, उष्णकटिबंधीय, धान्य उत्पादन

            क)   एक पिक पद्धती, मानवी श्रमाचा वापर विश्ववृत्त थायलंड, उद्यान शेती

            ड)   एक पिक पद्धती, शास्त्रीय ज्ञानाचा वापर उपोष्ण कटिबंध, कडधान्य उत्पादन

 विस्तृत व्यापारी शेतीची वैशिष्ट्ये म्हणजे एक पिक पद्धती, यंत्रांचा वापरउष्ण कटिबंध, धान्य उत्पादन  हे होय


 

19 प्राथमिक व्यवसायातील उत्पादने कच्चामाल म्हणून या व्यवसायात वापरले जातात व त्यापासून पक्का  माला तयार केला जातो

            अ)   प्राथमिक आर्थिक क्रिया

            ब)   व्दितीयक आर्थिक क्रिया

            क)   तृतीयक आर्थिक क्रिया

            ड)   चतुर्थक आर्थिक क्रिया

 प्राथमिक व्यवसायातील उत्पादने कच्चामाल म्हणून व्दितीयक आर्थिक क्रिया यांच्या व्यवसायात वापरले जातात



20  औद्योगिक उत्पादनासाठी विकसित केल्या जाणाऱ्या अशा क्षेत्रांची किंवा प्रदेशांची स्थापना करण्यास सरकार विशेष प्राधान्य देते.

            अ)   विशेष आर्थिक क्षेत्र

            ब)   वाहतूक क्षेत्र

            क)   बाजारपेठ क्षेत्र

ड)   व्यापारी क्षेत्र

औद्योगिक उत्पादनासाठी विकसित केल्या जाणाऱ्या विशेष आर्थिक क्षेत्राची  किंवा प्रदेशाची स्थापना करण्यास सरकार विशेष प्राधान्य देते 



 

 

21   मानव निसर्गावर ताबा मिळवू शकतो आणि मानव त्याला हवा तसा निसर्गाचा वापर करून आपले जीवन आणि जीवन शैली वेगळ्या प्रकारे विकसित करू शकतो

            अ)   निसर्गवाद

            ब)   संभाव्यवाद

            क)  पर्यावरणवाद

            ड)  थांबा व जा निसर्गवाद

मानव निसर्गावर ताबा मिळवू शकतो आणि मानव त्याला हवा तसा निसर्गाचा वापर करून आपले जीवन शैली वेगळ्या प्रकारे विकसित करू शकतो यास संभाव्यवाद असे म्हणतात


 

 

22  निसर्ग हा मानवाचा पेक्षा श्रेष्ठ आहे आणि तो नेहमीच श्रेष्ठ राहील

            अ)   निसर्गवाद

            ब)   संभाव्यवाद

            क)   पर्यावरणवाद

            ड)  थांबा व जा निसर्गवाद   

निसर्ग हा मानवापेक्षा श्रेष्ठ आहे आणि तो नेहमीच श्रेष्ठ आहे यास निसर्गवाद म्हणतात


 

 

23  नैसर्गिक घटकांचा आणि घडामोडींचा अभ्यास या भूगोलाच्या शाखेत केला जातो

            अ)   आर्थिक भूगोल

            ब)   प्राकृतिक भूगोल

            क)   मानवी भूगोल

            ड)   राजकीय भूगोल

नैसर्गिक घटकांचा आणि घडामोडींचा अभ्यास भूगोलाच्या प्राकृतिक भूगोल या शाखेत केला जातो 


 

24  तृतीयक व्यवसाय

            अ)   संसाधनांचा वापर

            ब)   पक्का  माल

            क)   कच्चा माल   

            ड)   मालवाहतूक

प्रत्येक व्यवसायात मालवाहतूक हा घटक येतो



 

25 नैसर्गिक बंदर

            अ)   कोची

            ब)   जवाहरलाल नेहरु पोर्ट ट्रस्ट

            क)   दिल्ली इंटरनॅशनल कार्गो टर्मिनल

            ड)   मिहान प्रकल्प  ( नागपूर कार्गो हब)

जवाहरलाल नेहरु पोर्ट ट्रस्ट है नैसर्गिक बंदर आहे


 

26 ट्रान्स ऑस्ट्रेलियन लोहमार्ग स्थानक

            अ)   पर्थ- सिडनी  

            ब)   पर्थ- ब्लॉदिवोस्टॉक

            क)  सिडनी -  व्हॉन्कुअर

            ड)   व्हॉन्कुअर - ब्लॉदिवोस्टॉक

 फ्रान्स ऑस्ट्रेलियन लोहमार्गाचे स्थानक पर्थ ते  सिडनी 


 

27 एका निश्चित घटकांच्या आधारे ठरवलेला समान वैशिष्ट्ये असलेला एकजिनसी प्रदेश

            अ)   कार्यात्मक प्रदेश

            ब)  प्राकृतिक प्रदेश

            क)   औपचारिक प्रदेश

            ड)   राजकीय प्रदेश

एका निश्चित घटकाच्या आधारे ठरवलेला समान वैशिष्ट्ये असलेला एकजिनसी प्रदेश म्हणजे औपचारिक प्रदेश होय


 

28  एखाद्या विशिष्ट क्षेत्रात केले जाणारे प्रमुख कार्य या आधारे ठरवलेला प्रदेश

            अ)   कार्यात्मक प्रदेश

            ब)   प्राकृतिक प्रदेश

क)   औपचारिक प्रदेश

ड)   राजकीय प्रदेश

 एखाद्या विशिष्ट क्षेत्रात केले जाणारे प्रमुख कार्य याआधारे ठरवलेला प्रदेश म्हणजे कार्यात्मक प्रदेश होईल.


 

29  प्राकृतिक घटकांच्या आधारे ठरवलेला प्रदेश

      अ)   कार्यात्मक प्रदेश

      ब)   प्राकृतिक प्रदेश

      क)   औपचारिक प्रदेश

      ड)   राजकीय प्रदेश

 प्राकृतिक घटकांच्या आधारे प्राकृतिक प्रदेश ठरवला जातो


 

30  मानवी घटकांच्या आधारे ठरवलेला प्रदेश

      अ)   कार्यात्मक प्रदेश

      ब)   प्राकृतिक प्रदेश

      क)   औपचारिक प्रदेश

      ड)   राजकीय प्रदेश

 मानवी घटकांच्या आधारे राजकीय प्रदेश ठरविला जातो

 

31  सामाजिक शास्त्रातील प्रत्येक विषयांचा अभ्यास करणारी भूगोलाची मुख्य शाखा 

            अ)  आर्थिक भूगोल

            ब)   प्राकृतिक भूगोल

            क)   मानवी भूगोल

            ड)   राजकीय भूगोल

  सामाजिक शास्त्रातील प्रत्येक विषयाचा अभ्यास करणारी भूगोलाची मुख्य शाखा म्हणजे मानवी भूगोल होय 



32 लोकसंख्या सक्रमंण सिध्दांतातील शुन्य वाढ दर्शविणाऱ्या टप्प्यातील एक देश

      अ)  स्विडन

            ब)   भारत

            क)   बांग्लादेश

            ड)   अमेरीकेची संयुक्त सस्थांने

लोकसंख्या सक्रमंण सिध्दांतातील शुन्य वाढ दर्शविणाऱ्या टप्प्यातील  स्विडन हा देश आहे.



 

इयत्ता अकरावी व बारावी भूगोल विषयाच्या अभ्यासक्रमावर आधारीत विविध नोट्स, माहीती, महत्वाचे व्हिडीओ साठी आमच्या टेलिग्राम गृपला खालील लिंकवर क्लिक करुन ज्वाइन्ट व्हा.

https://t.me/joinchat/HG6jb0X987uWjEGt


https://t.me/GeoHub



 

 

 

 

 

 बारावी भूगोल काही महत्वाचे व्हिडीओ खालील लिंकवर जाऊन पहा

1) बारावी भूगोल चूक की बरोबर ते लिहा व सुचनेनुसार विधाने पुर्ण करा

https://youtu.be/y7S0_FLB6Us

 

2) बारावी भूगोल अयोग्य चूकीचा घटक ओळखा  Identify the wrong components

https://youtu.be/pPiKbGIMHko

 

3) A : विधान  R: कारण यांचा अचूक सहसंबंध ओळखा

https://youtu.be/FbKA5p0OZkQ

 

4) बारावी भूगोल अचूक गट ओळखा Identify the correct  group

https://youtu.be/vGMMqbUQ3RU

 

5) बारावी भूगोल सराव प्रश्नसंचातील योग्य पर्याय (घटक) निवडून विधाने पूर्ण करा

https://youtu.be/dfCtcZRaAS8

 

6) बारावी भूगोल सरावप्रश्न संचातील अचूक सहसंबंध ओळखुन साखळी पूर्ण करा चे उत्तरे  Complete the chain

https://youtu.be/tBnCdVUJJec

 

 

 

 

 

7) बारावी प्रात्यक्षिक भूगोल प्रश्नपत्रिका नमुना आराखडा, अंतर्गत मुल्यमापन व गुणदाण

https://youtu.be/15M2--84Wes

 

8) बारावी भूगोल प्रात्यक्षिक 04 विदा विश्लेषणगुणानुक्रम सहसंबंध

https://youtu.be/SlPxwutolcs

 

9) बारावी भूगोल प्रात्यक्षिक 08 स्थलनिर्देशक नकाशाचे विश्लेषण  मानवी वस्ती

https://youtu.be/kTQSw8hkrAU

10)  बारावी भूगोल लोकसंख्या भूगोल भाग -लोकसंख्या वितरण व घनता

https://youtu.be/Rx23_PLs4Ck