उद्देश- लोकसंख्या मनोऱ्याव्दारे वय व लिंगानुसार लोकसंख्येची सांख्यिकीय माहिती दर्शविणे

उद्दिष्टे : 1) वय व लिंगानुसार लोकसंख्येची सांख्यिकीय माहिती लोकसंख्येच्या मनोऱ्याव्दारे दर्शविली जाऊ शकते, हे समजून घेणे.

2) आकृतीवरुन सांख्यिकीय माहितीचे सविस्तर वर्णन करणे.

उदा. 1) खालील विदेच्या आधारे लोकसंख्या मनोरा काढा व विश्लेषण करा.

वयोगट	पुरुष संख्या	स्त्र‍िया संख्या
0-14	186087665	164398204
15-24	121879786	107583437
25-54	271744709	254834569
55-64	47846122	47632532
65+	37837801	42091086
एकूण	665396083	616539828

वयोगट	पुरुष संख्या	स्त्र‍िया संख्या	पुरुष %	स्त्री %
0-14	186087665	164398204	27.97	26.66
15-24	121879786	107583437	18.32	17.45
25-54	271744709	254834569	40.84	41.33
55-64	47846122	47632532	7.19	7.73
65+	37837801	42091086	5.69	6.83

वयोगट	पुरुष %	स्त्री %
0-14	27.97	26.66
15-24	18.32	17.45
25-54	40.84	41.33
55-64	7.19	7.73
65+	5.69	6.83

विश्लेषण- प्रस्तृत विदेत कार्यशील लोकसंख्येच्या गटातील स्त्रि-पुरुषांचे प्रमाण जास्त आहे 15 ते 24 वयोगटात ते 18.32 (पु) व 17.45 (स्त्री) आहे. तर 25 ते 54 वयोगटात सर्वात जास्त म्हणजेच 40.84 (पु) ते 41.33 (स्त्री) टक्के इतके आहे. तर बालकांचे अकार्यशील गटाची टक्केवारी 27. 98 व 26.66 आहे. स्त्रि-पुरुष वृध्दांचे प्रमाण 7-7 टक्कंयपेक्षा कमी आहे.

____________________________________________________________________________________________________

उदा.

2) खालील विदेच्या आधारे लोकसंख्या मनोरा काढा व विश्लेषण करा.

वयोगट	पुरुष (%)	स्त्री(%)
0- 15	24	22.3
15-25	21.4	19.2
25-35	18.2	16.3
35-45	14.6	13.4
45-55	11.3	13.7
55-65	7.1	8.9
65 +	3.4	6.2

विश्लेषण- प्रस्तृत विदेत कार्यशील लोकसंख्येच्या गटातील स्त्रि-पुरुषांचे प्रमाण जास्त आहे. बालकांचे प्रमाण 24 % व 22.3 %आहे. विदेतील वध्दांचे प्रमाण स्त्रि-पुरुष 7-7 टक्क्यांपेक्षा कमी असुन त्यात 65 वर्षांपेक्षा जास्त वयाच्या पुरुषांचे प्रमाण अगदी कमी 3.4% आहे.

___________________________________________________________________________________

उदा.

3) खालील विदेसाठी लोकसंख्या मनोरा तयार करुन त्याचे विवेचन करा.

वयोगट	पुरुष (%)	स्त्री(%)
0- 14	30	29
14.25	22	21
25-45	21	20
45-65	20	19
65+	7	11

विश्लेषण- प्रस्तृत विदेत बालकांच्या लोकसंख्येच्या गटातील स्त्रि-पुरुषांचे प्रमाण जास्त आहे. तर वृध्दांचे प्रमाण कमी असुन त्यांची टक्केवारी 7% व 11% आहे. कार्यशील गटातील स्त्रि-पुरुषांचे प्रमाण सरासरी 20% च्या जवळपास आहे.

________________________________________________________________________________________________

उदा 4) खालील विदेच्या आधारे लोकसंख्या मनोरा तयार करा व आपले निष्कर्ष नोंदवा

वयोगट	पुरुष संख्या	स्त्री संख्या
0-14	37847801	42091086
15-24	47846122	47832532
25-54	271700709	254854569
55-64	180087665	174398204
65 +	121879786	107593437
	659362083	626769828

वयोगट	पुरुष संख्या	स्त्री संख्या	पुरुष (%)	स्त्री(%)
0-14	37847801	42091086	5.74	6.72
15-24	47846122	47832532	7.26	7.63
25-54	271700709	254854569	41.21	40.66
55-64	180087665	174398204	27.31	27.82
65 +	121879786	107593437	18.48	17.17
एकुण	659362083	626769828

वयोगट	पुरुष (%)	स्त्री(%)
0-14	5.74	6.72
15-24	7.26	7.63
25-54	41.21	40.66
55-64	27.31	27.82
65 +	18.48	17.17

निष्कर्ष- वरील विदेत कार्यशिल लोकसंख्येचे प्रमाण जास्त असल्याचे लक्षात येते. तर 0-14 वयोगटातील लोकसंख्येचे प्रमाण कमी असल्याचे लक्षात येते. तर 65 वयापेक्षा जास्त (अवलंबित्वाचे प्रमाण ) असलेल्या लोकसंख्येची टक्केवारी (18.48 + 17.17) आहे

cont. 9421680541 9403386299